Tác giả: Bs. Lê Hữu Thắng
Bệnh nhân nam, 41 tuổi, đã mở hậu môn nhân tạo vùng bụng trái (Mỡ đại tràng Sigma), nội soi đại tràng kiểm tra trước khi phẫu thuật đóng hậu môn nhân tạo.
Hình ảnh
(b) Niêm mạc trực tràng phù nề, có các nốt lần sần. | (c) Tổn thương ban đỏ, sung huyết niêm mạc, phù nề ở đại tràng Sigma đoạn dưới hậu môn nhân tạo. |
Viêm
đại tràng tồn lưu (Diversion colitis) là một quá trình viêm xảy ra ở đoạn chuyển
hướng của đại tràng và trực tràng sau phẫu thuật chuyển hướng dòng phân. Mặc dù
nó đã được báo cáo là xảy ra phổ biến hơn ở những bệnh nhân bị bệnh viêm ruột (IBD),
nhưng viêm đại tràng tồn lưu đã được tìm thấy ở những bệnh nhân đã trải qua phẩu
thuật chuyển dòng mở hậu môn nhân tạo. Tỷ lệ viêm đại tràng tồn lưu chưa được
biết rõ và có thể bị đánh giá thấp vì tỷ lệ bệnh nhân có thay đổi mô học của đoạn
chuyển hướng nhưng không có triệu chứng. Triệu chứng của bệnh bao gồm đi ngoài
có mủ, máu đường hậu môn, đau bụng và mót rặn. Tình trạng này thường xảy ra từ
3 đến 36 tháng sau khi phẫu thuật và hoàn toàn thoái lui trong 3 tháng sau khi
tái lập dòng phân.
Cơ chế bệnh sinh
Nguyên nhân của viêm đại tràng tồn lưu được
cho là do thiếu hụt các axit béo chuỗi ngắn - thường được tạo ra từ quá trình
lên men của tinh bột trong chế độ ăn uống bởi hệ vi khuẩn đại tràng bình thường.
Axit béo chuỗi ngắn là nguồn năng lượng chính cho tế bào ở ruột kết. Một khi
dòng phân bị chuyển hướng, tinh bột trong chế độ ăn uống sẽ không còn nữa. Bằng
cách nào đó, sự thiếu hụt dinh dưỡng của tế bào ruột kết này dẫn đến rối loạn
viêm. Tình trạng viêm có thể đảo ngược nhờ các axit báo chuỗi ngắn được cung cấp
qua thụt rửa nhiều lần một tuần.
Đặc điểm bệnh học
Các
đặc điểm tổng quát và nội soi của viêm đại tràng tồn lưu bao gồm niêm mạc sung
huyết, ban đỏ, bở, phù nề, nốt lần xần, hẹp, vết loét áp-tơ, chảy máu tự nhiên do bơm hơi. Về mặt mô học, nốt
sần tương ứng với các tập hợp lymphoid lớn với trung tâm mầm nổi rõ. Các đặc điểm
còn lại của bệnh có thể thay đổi.
Tài liệu tham khảo
1.
Inflammatory
Disorders of the Large Intestine
JOEL
K. GREENSON, ROBERT D. ODZE, in Surgical
Pathology of the GI Tract, Liver, Biliary Tract, and Pancreas (Second Edition),
2009
2. Colon: Diseases
and Disorders
Nhận xét
Đăng nhận xét